Skip to main content

Теориясы: Теңсіздіктердің көбейтіндісі

Тапсырма

 \(\displaystyle a\) және \(\displaystyle b\) оң сандары үшін \(\displaystyle a^{\,2}<b^{\,2}{\small }\)  екені белгілі. Салыстырыңыз:

\(\displaystyle a\)\(\displaystyle b\)

Шешім

Барлық мүмкін нұсқаларды қарастырайық:

  • \(\displaystyle a<b {\small ,}\)
  • \(\displaystyle a=b{\small ,}\)
  • \(\displaystyle a>b{\small .}\)

Бізде:

  • Егер \(\displaystyle a<b{\small }\) болса, онда  \(\displaystyle \color{blue}{a}<\color{green}{b}\) және \(\displaystyle \color{blue}{a}<\color{green}{b}{\small }\) теңсіздіктер көбейтіндісінің ережесін қолдана отырып, \(\displaystyle \color{blue}{a}\cdot \color{blue}{a}<\color{green}{b} \cdot \color{green}{b}{\small }\) аламыз, яғни  \(\displaystyle a^{\,2}<b^{\,2}{\small .}\) 
  • Егер \(\displaystyle a=b{\small }\) болса, онда  \(\displaystyle a^{\,2}=b^{\,2}{\small .}\) 
  • Егер \(\displaystyle b<a{\small }\)болса, онда  \(\displaystyle \color{blue}{b}<\color{green}{a}\) және \(\displaystyle \color{blue}{b}<\color{green}{a}{\small }\) теңсіздіктер көбейтіндісінің ережесін қолдана отырып, \(\displaystyle \color{blue}{b}\cdot \color{blue}{b}<\color{green}{a} \cdot \color{green}{a}{\small }\) аламыз, яғни  \(\displaystyle b^{\,2}<a^{\,2}{\small .}\) 

Осылайша, тек бір ғана жағдай болуы мүмкін, атап айтқанда 

\(\displaystyle a<b{\small .}\) 

Жауабы: \(\displaystyle a<b{\small .}\)


Замечание / комментарий
Есепті басқа жолмен шешейік.

\(\displaystyle a^{\,2}<b^{\,2}{\small }\) екені белгілі \(\displaystyle b^{\,2} \) сол жаққа ауыстырайық:

\(\displaystyle a^{\,2}-b^{\,2}<0{\small .}\)

Сол жақта алынған өрнекті квадраттар айырмасының формуласы бойынша жіктейміз:

\(\displaystyle (a-b\,)(a+b\,)<0{\small .}\)

Себебі шарт бойынша \(\displaystyle a>0 \) және \(\displaystyle b>0{\small } \) болғандықтан, онда \(\displaystyle a+b>0{\small , } \) яғни \(\displaystyle a+b\) – оң сан.

 \(\displaystyle (a-b\,)(a+b\,)<0\) теңсіздігін \(\displaystyle a+b{\small }\) оң санына бөлейік. Төмендегіні аламыз:

\(\displaystyle a-b\,<0\)

және, демек \(\displaystyle a<b{\small . } \)

Жауабы: \(\displaystyle a<b{\small .}\)