Есепке сәйкес келетін дұрыс теңдікті таңдаңыз (әр қорапта бірдей бөлшектердің саны бар):
\(\displaystyle 7\) қорапта - \(\displaystyle 28\) бөлшек,
\(\displaystyle 48\) қорапта - \(\displaystyle 192\) бөлшек.
Біздің жағдайда келесі қатынас бар:
\(\displaystyle c=48\) \(\displaystyle d=192\) қатысты
болғандықтан ,
a=\(\displaystyle a=7\) b=\(\displaystyle b=28\) қатысты.
Бұл қатынаста келесі шамалар қолданылады: қораптар саны және осы қораптардағы бөлшектер саны.
Тура пропорционалдылық
Егер есепте бір шаманы бірнеше есе арттырған кезде, басқа шама да сонша есе артса, онда бұл есеп тура пропорционалдылыққа арналған есеп болып табылады.
Егер есепте бір шаманы бірнеше есе азайту кезінде басқа шама да сонша есе азайса, онда бұл есеп тура пропорционалдылыққа арналған есеп болып табылады.
Бұл қатынас тура пропорционалдылық болып табылады, себебі әр қорапта бөлшектердің саны бірдей болғандықтан, және қораптардың саны бірнеше есе артқан кезде, сол қораптардағы бөлшектердің саны да сонша есе артады.
Келесі тура пропорционалдылық берілсін:
\(\displaystyle c\) шамасы \(\displaystyle d\) жататындықтан ,
\(\displaystyle a\) шамасы \(\displaystyle b\) жатады.
Сонда
\(\displaystyle a\cdot d=b\cdot c\).
Демек, берілген пропорционалдылыққа сәйкес келетін дұрыс теңдік:
\(\displaystyle 7\cdot 192=28 \cdot 48\).
Сонымен қатар,
\(\displaystyle \frac{7}{28}=\not \frac{192}{48},\)
\(\displaystyle 7\cdot 48=\not 28\cdot 192,\)
\(\displaystyle \frac{48}{7}=\not \frac{192}{8}.\)
Жауабы: \(\displaystyle 7\cdot 192=48\cdot 28\).