Skip to main content

Теориясы: Көпмүшені көпмүшеге бағандап бөлу (*қосымша бөлім)

Тапсырма

\(\displaystyle -12x^{\,4}+11x^{\, 3}+9x^{\,2}+7x-15\) көпмүшесін \(\displaystyle -4x+5\) көпмүшесіне бағанда бөліңіз:
 

\(\displaystyle -\)\(\displaystyle \phantom{\,}-12x^{\,4}+11x^{\, 3}+9x^{\,2}+7x-15\)\(\displaystyle -4x+5\)
-12x^4+15x^3
3x^3+x^2-x-3
 \(\displaystyle \phantom{22x^{\,4}\,} -\)
-4x^3+9x^2+7x-15
 
-4x^3+5x^2
  \(\displaystyle \phantom{ x^{\,3}+\,} -\)
4x^2+7x-15
 
4x^2-5x
   \(\displaystyle \phantom{ x\,\,} -\)
12x-15
 
   
12x-15
 
   \(\displaystyle 0\)

Жіктеудегі жетіспейтін көбейткішті табыңыз:

\(\displaystyle -12x^{\,4}+11x^{\, 3}+9x^{\,2}+7x-15=(-4x+5) \cdot (\)
3x^3+x^2-x-3
\(\displaystyle ).\)
Шешім

\(\displaystyle -12x^{\,4}+11x^{\, 3}+9x^{\,2}+7x-15\) көпмүшесін \(\displaystyle -4x+5{\small }\) көпмүшесіне бөлейік. 

\(\displaystyle -4x+5\) бөлгішіндегі жоғары дәрежелі бірмүше – бұл \(\displaystyle \color{red}{-4x}{\small }\) бірмүшесі. 

1-қадам. \(\displaystyle {\small \color{blue}{ -12x^{\,4}+11x^{\, 3}+9x^{\,2}+7x-15}}\) көпмүшесін бөлу

2-қадам. \(\displaystyle {\small \color{green}{ -4x^{\,3}+9x^{\,2}+7x-15}}\) көпмүшесін бөлу

3-қадам. \(\displaystyle {\small \color{orange}{4x^{\,2}+7x-15}}\) көпмүшесін бөлу

4-қадам. \(\displaystyle {\small \color{purple}{12x-15}}\) көпмүшесін бөлу

Осылайша,

\(\displaystyle -\)\(\displaystyle \color{blue}{ -12x^{\,4}+11x^{\, 3}+9x^{\,2}+7x-15}\)\(\displaystyle -4x+5\)
\(\displaystyle -\,12x^{\,4}+15x^{\,3}\)
\(\displaystyle 3x^{\,3}+x^{\,2}-x-3\)
 \(\displaystyle \phantom{22x^{\,4}\,}-\)\(\displaystyle \color{green}{-4x^{\,3}+9x^{\,2}+7x-15}\)
 \(\displaystyle -\,4x^{\,3}+5x^{\,2}\)
  \(\displaystyle \phantom{2x^{\,3}\,\,} -\)\(\displaystyle \color{orange}{ 4x^{\,2}+7x-15}\)
 \(\displaystyle 4x^{\,2}-5x\)
   \(\displaystyle \phantom{x\,} -\)\(\displaystyle \color{purple}{12x-15}\)
   \(\displaystyle 12x-15\)
   \(\displaystyle 0\,\,\)

және

\(\displaystyle -12x^{\,4}+11x^{\, 3}+9x^{\,2}+7x-15=(-4x+5)\cdot ({\bf 3x^{\,3}+x^{\,2}-x-3}){\small .}\)