Skip to main content

Теориясы: Қосындының толық квадратына толықтыру-1

Тапсырма

\(\displaystyle z\) параметрін оң деп санай отырып, өрнекті оң сандардың қосындысының толық квадраты шығатындай етіп екі еселенген көбейтіндімен толықтырып, жазыңыз:

\(\displaystyle 25+\)\(\displaystyle +z^{\,2}=\big(\)\(\displaystyle \big)^2\)

Шешім

Бізге

\(\displaystyle 25+\, \color{red}{ ?} \, +z^{\,2}\)

өрнегі қосындының толық квадраты болып табылатындығы және екі еселенген көбейтіндіні табу керек екендігі белгілі.

Демек, кейбір \(\displaystyle a\) және \(\displaystyle b\) үшін

\(\displaystyle 25+\, \color{red}{ ?} \, +z^{\,2}=(a+b\,)^2,\)

\(\displaystyle 25+\, \color{red}{ ?} \, +z^{\,2}=a^{\,2}+\color{red}{2ab}+b^{\,2}\)

 

Алдымен \(\displaystyle 25=5^2.\) Сондықтан бізге

\(\displaystyle a^{\,2}=25\) немесе \(\displaystyle a^{\,2}=5^2,\)

\(\displaystyle b^{\,2}=z^{\,2}\) квадраттар белгілі,

бірақ

\(\displaystyle 2ab=\, \color{red}{ ?}\) екі еселенген көбейтіндісі белгісіз

Сонда \(\displaystyle a\) \(\displaystyle \color{blue}{5}\) немесе \(\displaystyle \color{green}{-5},\)  \(\displaystyle b\)  \(\displaystyle \color{blue}{z}\) немесе \(\displaystyle \color{green}{-z}\) болуы мүмкін.

\(\displaystyle z\) параметрі оң және бізге оң сандардың қосындысының квадратын алу қажет болғандықтан, онда \(\displaystyle a\) және \(\displaystyle b\) оң, яғни "+" таңбасымен аламыз:

\(\displaystyle a=\color{blue}{5},\)

\(\displaystyle b=\color{blue}{z}.\)

Сондықтан

\(\displaystyle 2ab=2\cdot 5\cdot z,\)

\(\displaystyle 2ab=10z.\)

Осылайша,

\(\displaystyle 25+\, \color{red}{ ?} \, +z^{\,2}=25+\, \color{red}{10z} \, +z^{\,2}\)

және

\(\displaystyle 25+\, 10z \, +z^{\,2}=(5+z\,)^2.\)

Жауабы: \(\displaystyle 25+\, 10z \, +z^{\,2}=(5+z\,)^2.\)