Skip to main content

Теориясы: Жай иррационал теңдеулер.

Тапсырма

Теңдеуді шешіңіз:

\(\displaystyle (x-2)\sqrt{7x-15}=0\)

\(\displaystyle x_1=\)
\frac{15}{7}
\(\displaystyle x_2=\)

(бір ғана түбір болса, екінші ұяшықты бос қалдырыңыз)

Шешім

Түбірлік өрнек теріс емес болуы керек болғандықтан, бізде теңдеудің көптеген түбірлеріне шектеу бар:

\(\displaystyle 7x-15\ge 0{ \small ,}\)

яғни

\(\displaystyle x \ge \frac{15}{7}{\small .}\)

Әрі қарай теңдеуді шешеміз

\(\displaystyle (x-2)\sqrt{7x-15}=0{\small .}\)

Көбейткіштердің бірі нөлге тең болғанда туынды нөлге тең болады, яғни

\(\displaystyle (x-2)\sqrt{7x-15}=0\) егер және тек егер \(\displaystyle x-2=0\) немесе \(\displaystyle \sqrt{7x-15}=0{\small .}\)

\(\displaystyle x-2=0{\small .}\)

\(\displaystyle x=2\) сызықтық теңдеудің шешімі \(\displaystyle x-2=0{\small .}\)

Түбір \(\displaystyle x=2\) теңсіздігін \(\displaystyle x\ge \frac{15}{7}{\small }\) қанағаттандырмайды Демек, \(\displaystyle x=2\) теңдеудің шешімі емес.

\(\displaystyle \sqrt{7x-15}=0{\small .}\)

\(\displaystyle \sqrt{7x-15}=0{ \small ,}\) теңдеуі, егер \(\displaystyle 7x-15=0{\small .}\) Сондықтан,

\(\displaystyle 7x-15=0{ \small ,}\)

\(\displaystyle x=\frac{15}{7}{\small .}\)

Түбір \(\displaystyle x=\frac{15}{7}\) теңсіздігін \(\displaystyle x\ge \frac{15}{7}{\small .}\) қанағаттандырады Демек, \(\displaystyle x=\frac{15}{7}\) теңдеудің шешімі болады.

Жауабы: \(\displaystyle x=\frac{15}{7}{\small .}\)