Skip to main content

Теориясы: Нақты тәуелділік графиктерін оқу – 2

Тапсырма

Графикте автомобиль қозғалтқышының айналу сәтінің оның минутына айналу санына тәуелділігі көрсетілген. Абсцисса осінде минутына айналым саны қойылады. Ординат осінде Н\(\displaystyle \cdot \)м дағы айналу сәті. Автокөлік қозғалысты бастауы үшін айналу сәті \(\displaystyle 20\) Н\(\displaystyle \cdot \) м-ден кем болмауы керек. Көлік құралының қозғалысын бастау үшін минутына ең аз қозғалтқыш айналымының қайсысы жеткілікті екенін графиктен анықтаңыз?

Шешім

Шартта:

  • қозғалтқыштың минутына айналу саны абсцисса осінде (көлденең ось) қалдырылады;
  • айналу сәтінің мәндері ординат осіне (тік ось) қалдырылады.

Егер айналу сәті \(\displaystyle 20\) Н\(\displaystyle \cdot \) м-ден кем болмаса, автомобиль қозғала бастайтыны белгілі. 

Автокөлік минутына қозғалтқыштың ең аз айналу жылдамдығымен қозғала бастайтынын анықтау керек.

Шарттан автомобиль айналу сәті алғаш рет  \(\displaystyle 20\) Н\(\displaystyle \cdot \)м жеткенде қозғала бастауы мүмкін. Осы сәттің мәніне сәйкес келетін қозғалтқыш айналымдарының санын табамыз. Осылайша, біз тапсырма сұрағына жауап береміз.

Ординаттар осінде \(\displaystyle \color{blue}{20}\) нүктесін белгілеп, ол арқылы көлденең түзу сызамыз. 

Осы сызықпен графиктің барлық қиылысу нүктелері қозғалтқыштың \(\displaystyle 20\) Н\(\displaystyle \cdot \)м айналу сәтіне сәйкес келеді.
 


Мұндай нүкте жалғыз екенін көреміз.

Оған сәйкес келетін қозғалтқыштың айналу саны \(\displaystyle 0\) мен \(\displaystyle 1000{\small}\) арасында орналасқан.

Яғни, бұл минутына  \(\displaystyle \color{red}{500}{\small}\) айналым.

Сонымен, автомобиль қозғала бастайтын минутына ең аз қозғалтқыш жылдамдығы  \(\displaystyle 500{\small }\) тең.

Жауабы: \(\displaystyle 500{\small.}\)