Көбейтіндіні есептеу:
\(\displaystyle 0,00031\cdot 52=\),
Ондық бөлшекті натурал санға көбейту үшін төмендегілерді орындау қажет:
1) Ондық бөлшектің үтірін алу (қажет болса, сол жақтағы нөлдерді алып тастау);
2) алынған натурал сандарды көбейту;
3) көбейтіндіде үтірден кейінгі цифрлардың саны бастапқы ондық бөлшектің үтірден кейінгі цифрларының санына сәйкес келетіндей етіп үтірді қою (қажет болса, сол жақта нөлдердің қажетті санын қоюға болады).
1. Ондық бөлшектің үтірін алып тастаймыз:
\(\displaystyle 0,00031 \rightarrow 000031 \rightarrow 31\) (үтірден кейін бес цифр болды).
2. Натурал сандарды бағанмен көбейтеміз:
| \(\displaystyle 3\) | \(\displaystyle 1\) | |||
| \(\displaystyle \times\) | ||||
| \(\displaystyle 5\) | \(\displaystyle 2\) | |||
| \(\displaystyle 6\) | \(\displaystyle 2\) | |||
| \(\displaystyle +\) | ||||
| \(\displaystyle 1\) | \(\displaystyle 5\) | \(\displaystyle 5\) | ||
| \(\displaystyle \bf 1\) | \(\displaystyle \bf 6\) | \(\displaystyle \bf 1\) | \(\displaystyle \bf 2\) | |
3. Үтірді оңнан солға қарай (\(\displaystyle \leftarrow\)) бес цифрды санап, санның алдына қажетті нөлдерді қосып, \(\displaystyle 1612\)көбейту нәтижесіне қайтарамыз:
\(\displaystyle 1612 \rightarrow \_,\_1612 \rightarrow 0,01612\).
Жауабы: \(\displaystyle 0,01612 \).
Анықтама бойынша,
\(\displaystyle 0,00031=\frac{31}{100000}\).
Мұнда бөлгіште \(\displaystyle 100000\) саны тұр, ол үтірден кейін бес санды береді.
Осылайша,
\(\displaystyle 0,00031 \cdot 52=\frac{31}{100000}\cdot 52=\frac{31\cdot 52}{100000}=\frac{1612}{100000}\).
Мұнда тағы да бөлгіште \(\displaystyle 100000\) саны тұр, сондықтан үтір қою үшін оңнан солға қарай бес санды санаймыз:
\(\displaystyle \frac{1612}{100000}=0,01612\).