Көбейтіндіні есептеу:
\(\displaystyle 0,21\cdot42=\),
Ондық бөлшекті натурал санға көбейту үшін төмендегілерді орындау қажет:
1. Ондық бөлшектің үтірін алу (қажет болса, сол жақтағы нөлдерді алып тастау).
2. Алынған натурал сандарды көбейту.
3. Көбейтіндіде үтірден кейінгі цифрлардың саны бастапқы ондық бөлшектің үтірден кейінгі цифрларының санына сәйкес келетіндей етіп үтірді қою (қажет болса, сол жақта нөлдердің қажетті санын қоюға болады).
Бірінші амал
Ондық бөлшектің үтірін алып тастаймыз
\(\displaystyle 0,21 \rightarrow 021 \rightarrow 21\) (үтірден кейін екі цифр болды).
Екінші амал
Натурал сандарды бағанмен көбейтеміз:
\(\displaystyle 2\) | \(\displaystyle 1\) | ||
\(\displaystyle \times\) | |||
\(\displaystyle 4\) | \(\displaystyle 2\) | ||
\(\displaystyle 4\) | \(\displaystyle 2\) | ||
\(\displaystyle +\) | |||
\(\displaystyle 8\) | \(\displaystyle 4\) | ||
\(\displaystyle \bf8\) | \(\displaystyle \bf8\) | \(\displaystyle \bf2\) |
Үшінші амал
Үтірді оңнан солға қарай екі цифрды санап, \(\displaystyle 882\) көбейту нәтижесіне қайтарамыз:
\(\displaystyle 882 \rightarrow 8,82\).
Жауабы: \(\displaystyle 8,82 \).
Анықтама бойынша, \(\displaystyle 0,21=\frac{21}{100}\) (мұнда бөлгіште \(\displaystyle 100\) саны тұр, ол үтірден кейін екі цифр береді).
Осылайша,
\(\displaystyle 0,21 \cdot 42=\frac{21}{100}\cdot 42=\frac{21\cdot 42}{100}=\frac{882}{100}\)
және
\(\displaystyle \frac{882}{100}=8,82\) (мұнда тағы да бөлгіште \(\displaystyle 100\) саны тұр, сондықтан үтір қою үшін оңнан солға қарай екі цифрды санаймыз).