Skip to main content

Теориясы: Ең кіші ортақ бөлімді қолдана отырып бөлшектерді қосу (Евклид алгоритмі)

Тапсырма

Бөлшектердің қосындысын табыңыз (жауапта бөлшектің ең кіші ортақ бөлгіші болып табылатын бөлшекті жазыңыз):

 

\(\displaystyle \frac{5}{14}+\frac{9}{35}\,=\)
 

 

Шешім

Правило

Ең кіші ортақ бөлгіш

Ең кіші ортақ бөлгіш бөлгіштердің ең кіші ортақ еселігіне тең.

\(\displaystyle \frac{5}{14}+\frac{9}{35}\) бөлшектерінің қосындысын табу үшін,

 

оларды ең кіші ортақ бөлгішке келтірейік.

Бірінші бөлшек бөлімі \(\displaystyle 14=2\cdot 7\) тең (жай көбейткіштерге жіктеу).

Екінші бөлшек бөлімі \(\displaystyle 35=5\cdot 7\) тең (жай көбейткіштерге жіктеу).

\(\displaystyle 14=2\cdot 7\) және \(\displaystyle 35=5\cdot 7\) сандарының ең кіші ортақ еселігі (ЕКОЕ мен жай көбейткіштерге жіктеу тақырыбын қараңыз)

 

\(\displaystyle ЕКОЕ (14, 35)=2\cdot 5\cdot 7 =70\),

 

демек,  \(\displaystyle 2\cdot 5\cdot 7 =70\) -  \(\displaystyle \frac{6}{14}\) және \(\displaystyle \frac{9}{35}\)  бөлшектерінің ең кіші ортақ бөлгіші.

Сонда

\(\displaystyle \frac{5}{14}=\frac{5\cdot {\bf 5}}{14\cdot {\bf 5}}=\frac{25}{70}\)

және

\(\displaystyle \frac{9}{35}=\frac{9\cdot {\bf 2}}{35\cdot {\bf 2}}=\frac{18}{70}\).

 

Енді әр бөлшекті  ортақ бөлгішпен алмастыру арқылы бөлшектерді қосуға болады,

 

\(\displaystyle \frac{5}{14}+\frac{9}{35}=\frac{5\cdot 5}{14\cdot 5}+\frac{9 \cdot 2}{35\cdot 2}=\frac{25}{70}+\frac{18}{70}=\frac{25+18}{70}=\frac{43}{70}\).

 

Жауабы: \(\displaystyle \frac{43}{70}\).