Skip to main content

Теориясы: Графиктің орналасуы \(\displaystyle \small y=-k x^2\) \(\displaystyle \small k\) байланысты

Тапсырма

Егер \(\displaystyle y=ax^2{\small }\) квадраттық функциясы графигінің орны белгілі болса, \(\displaystyle a{\small }\) коэффициентінің дұрыс теңсіздік таңбаларын таңдаңыз.

\(\displaystyle a\)\(\displaystyle 0\)

\(\displaystyle |a|\)\(\displaystyle 1\)

Шешім

Тапсырма шартындағы суретте \(\displaystyle y=ax^2 \) параболасының тармақтары жоғары қарай бағытталғанын ескерейік.

Ендеше ереже бойынша

Правило

Егер \(\displaystyle y=ax^2\) параболасының тармақтары жоғары бағытталған болса, онда \(\displaystyle x^2\) кезінде коэффициент оң болады, яғни \(\displaystyle a>0{\small .}\)

Егер \(\displaystyle y=ax^2\) параболасының тармақтары төмен бағытталған болса, онда \(\displaystyle x^2\) кезінде коэффициент теріс болады, яғни \(\displaystyle a<0{\small .}\)

Бұл \(\displaystyle a>0{\small } \) дегенді білдіреді.

Әрі қарай, тапсырма шартында берілген суреттен,

көрініп тұрғандай, \(\displaystyle \color{red}{ y=ax^2}\) параболасы \(\displaystyle y=x^2{\small }\) параболасынан төмен орналасқан.


Сондықтан \(\displaystyle \color{red}{ y=ax^2}\) параболасының кез-келген нүктесі нөлге тең емес бірдей \(\displaystyle x{\small } \) болған кезде \(\displaystyle y=x^2\) параболасының кез-келген нүктесінен төмен орналасқан.


\(\displaystyle y \) координаты үшін бұл кез-келген нөлдік емес \(\displaystyle x{\small } \) саны үшін  \(\displaystyle \color{red}{ ax^2}<x^2 \)  дегенді білдіреді.

Бұл теңсіздікке \(\displaystyle \color{red}{ x=1}{ \small } \) алмастыру арқылы төмендегіні аламыз: 

\(\displaystyle \color{red}{ ax^2} <x^2 \)

\(\displaystyle \color{red}{ a\cdot 1^2}<1^2 \)

\(\displaystyle a<1{\small .} \)

\(\displaystyle a>0{ \small }\) болғандықтан, онда бұл дегеніміз \(\displaystyle 0<a<1{\small .} \)

Осылайша, \(\displaystyle a>0\) және \(\displaystyle |a|<1{\small .} \)

Жауабы: \(\displaystyle a>0\) және \(\displaystyle |a|<1{\small .} \)