Skip to main content

Теориясы: Түбірді жуықтап есептеу (ондыққа дейін)

Тапсырма

Ньютонның интерполяциялық әдісіндегі бір қадамды орындау арқылы дөңгелектемей ондыққа дейінгі түбір мәнін табыңыз:

\(\displaystyle \sqrt{28}=\)\(\displaystyle ,\)\(\displaystyle \ldots\)

Шешім

Правило

Ньютонның интерполяциялық әдісі

\(\displaystyle \sqrt{\color{red}{28}}\approx x_{1}\)

  • \(\displaystyle x_0\) –  төменнен немесе жоғарыдан ең жақын бағалау,
  • \(\displaystyle x_1=\frac{1}{2}\left(\color{green}{x_0}+\frac{\color{red}{28}}{\color{green}{x_0}}\right){\small .}\)

\(\displaystyle 5^2=25\) квадрат болып табылатын \(\displaystyle 28{\small }\)- ге ең жақын сан болғандықтан, онда \(\displaystyle \sqrt{28} > \sqrt{25}=5{\small .}\)           

\(\displaystyle x_0=5{\small }\) Ньютонның интерполяциялық әдісіндегі бастапқы қадамды таңдайық.

Сонда

\(\displaystyle x_1=\frac{1}{2}\left(\color{green}{5}+\frac{\color{red}{28}}{\color{green}{5}}\right)=5.3{\small .}\)

Сондықтан біз келесіні болжай аламыз

\(\displaystyle \sqrt{28}=5{,}{\bf 3}\ldots\)

 

Аталған көріністің дұрыстығын тексерейік.

Дәлдікті тексеру

\(\displaystyle (5.3)^2=28.09 > 28{\small }\) мәнін табамыз.

Санды оннан бірге азайтамыз: \(\displaystyle (5.3-0.1)^2=(5.2)^2=27.04 < 28{\small .} \)

Демек,

\(\displaystyle 5.2 <\sqrt{28}< 5.3{\small .}\)

Бұл \(\displaystyle \sqrt{28}=5{,}{\bf 2}\ldots\) дәлелдейді.


Осылайша, бізге дөңгелектемей ондыққа дейін түбір мәнін табу үшін алынған санды \(\displaystyle 0{,}1{\small }\) азайтуға тура келді:              

\(\displaystyle \sqrt{28}=5{,}{\bf 2}\ldots\)

 

Жауабы: \(\displaystyle \sqrt{28}=5{,}{\bf 2}\ldots\)