Skip to main content

Теориясы: Түбірді жуықтап есептеу (ондыққа дейін)

Тапсырма

Ньютонның интерполяциялық әдісіндегі бір қадамды орындау арқылы дөңгелектемей ондыққа дейінгі түбір мәнін табыңыз:

\(\displaystyle \sqrt{79}=\)\(\displaystyle ,\)\(\displaystyle \ldots\)

Шешім

Правило

Ньютонның интерполяциялық әдісі

\(\displaystyle \sqrt{\color{red}{79}}\approx x_{1}\)

  • \(\displaystyle x_0\) –  төменнен немесе жоғарыдан ең жақын бағалау,
  • \(\displaystyle x_1=\frac{1}{2}\left(\color{green}{x_0}+\frac{\color{red}{79}}{\color{green}{x_0}}\right){\small .}\)

\(\displaystyle 81^2=9\) квадрат болып табылатын \(\displaystyle 79{\small }\) ең жақын сан болғандықтан, онда \(\displaystyle \sqrt{79}<\sqrt{81}=9{\small .}\)     

\(\displaystyle x_0=9{\small }\) Ньютонның интерполяциялық әдісіндегі бастапқы қадамды таңдайық.

Сонда

\(\displaystyle x_1=\frac{1}{2}\left(\color{green}{9}+\frac{\color{red}{79}}{\color{green}{9}}\right)=\frac{1}{2}\cdot \frac{160}{9}=8{,}88\ldots \)

Сондықтан біз келесіні болжай аламыз

\(\displaystyle \sqrt{79}=8{,}{\bf 8}\ldots\)

 

Аталған көріністің дұрыстығын тексерейік.

Дәлдікті тексеру

\(\displaystyle (8{,}8)^2=77{,}44<79{\small }\) мәнін табамыз.

Санды оннан бірге арттырамыз: \(\displaystyle (8{,}8+0{,}1)^2=(8{,}9)^2=79{,}21>79{\small .} \)

Демек,

\(\displaystyle 8{,}8<\sqrt{79}<8{,}9{\small .}\)

Бұл \(\displaystyle \sqrt{79}=8{,}8\ldots\) дәлелдейді.

Жауабы: \(\displaystyle \sqrt{79}=8{,}{\bf 8}\ldots\)