Skip to main content

Теориясы: Көлемі, бетінің ауданы және көлемінің өзгеруі.

Тапсырма

Цилиндр табанының радиусы \(\displaystyle 5\), ал биіктігі \(\displaystyle 4\) тең. Цилиндрдің толық бетінің ауданын \(\displaystyle S\) табыңыз.  Жауапта  \(\displaystyle \frac{S}{\pi}{\small}\) көрсетіңіз.         

\(\displaystyle \frac{S}{\pi}=\)

Шешім

Шарт бойынша

цилиндр табанының радиусы \(\displaystyle r=5{\small,}\)

цилиндр биіктігі \(\displaystyle h=4{\small .}\) 

Цилиндрдің толық бетінің ауданын \(\displaystyle S\) табу қажет.    

 

Цилиндрдің толық бетінің ауданы \(\displaystyle S\) тең табандардың екі ауданынан және бүйір бетінің ауданынан тұрады:    

Правило

Цилиндрдің толық бетінің ауданы

\(\displaystyle S=2 \cdot S_{табан}+S_{бүйір} { \small ,} \)

мұндағы \(\displaystyle S_{табан} \) – табан ауданы,
                \(\displaystyle S_{бүйір}\) – цилиндрдің бүйір бетінің ауданы.

\(\displaystyle S_{табан}=25 \pi {\small} \)
 
Цилиндр табанының ауданы – бұл радиус \(\displaystyle r=5\) шеңберінің ауданы.    

Правило

Шеңбердің ауданы

\(\displaystyle S=\pi r^2 { \small ,} \)

мұндағы \(\displaystyle r\) –  шеңбер радиусы.

Яғни 

\(\displaystyle S_{табан}=\pi \cdot 5^2= 25 \pi {\small.} \)

\(\displaystyle S_{бүйір}=20 \pi {\small} \)
 

Правило

Цилиндрдің бүйір бетінің ауданы

\(\displaystyle S_{бүйір}=\color{Magenta}{2\pi r}\cdot \color{Blue}{h} { \small } \)

Осы формулаға шартта берілген радиус \(\displaystyle r=5{\small}\) және биіктік \(\displaystyle h=4{\small}\) мәндерін ауыстырайық
Төмендегіні аламыз:

\(\displaystyle S_{бүйір}=2\pi \cdot 5\cdot {4}=40\pi { \small .} \)

Сонда толық бетінің ауданы 

\(\displaystyle S=2 \cdot 25 \pi + 40\pi=90\pi { \small .} \)

Жауапта \(\displaystyle \frac{S}{\pi}{\small ,}\) яғни \(\displaystyle 90{\small}\) көрсету қажет.   

Жауабы: \(\displaystyle 90{\small .}\)