Skip to main content

Теориясы: Санның арифметикалық түбірі ұғымы және оның негізгі қасиеті.

Тапсырма

Өрнек мәндерін есептеңіз:

\(\displaystyle \left(\sqrt{4}\right)^2=\)
4

 
\(\displaystyle (\sqrt{1{,}391})^2=\)
1,391

 
\(\displaystyle \left(\sqrt{1\frac{13}{17}}\right)^2=\)
1\frac{13}{17}
Шешім

Правило

еріс емес \(\displaystyle a\) саны үшін төмендегі дұрыс

\(\displaystyle (\sqrt{a})^2=a{\small . }\)

\(\displaystyle 4{\small ,}\, 1{,}391\) және \(\displaystyle 1\frac{13}{17} \) –  теріс емес сандар болғандықтан, онда ережеге сәйкес,

\(\displaystyle (\sqrt{4}\,)^2=4{\small ,}\)

\(\displaystyle \left(\sqrt{1{,}391}\right)^2=1{,}391{\small ,} \)

\(\displaystyle \left(\sqrt{1\frac{13}{17}}\right)^2=1\frac{13}{17}{\small . } \)
 

Жауабы:\(\displaystyle \left(\sqrt{4}\right)^2=4{\small ; }\)
 \(\displaystyle \left(\sqrt{1{,}391}\right)^2=1{,}391{\small ; } \)
 \(\displaystyle \left(\sqrt{1\frac{13}{17}}\right)^2=1\frac{13}{17}{\small . } \)


Замечание / комментарий

Определение

Квадрат түбір

\(\displaystyle a \) санының квадрат түбірі деп \(\displaystyle b^{\,2}=a{\small } \)  болатын \(\displaystyle b{\small } \) саны аталады. 

\(\displaystyle a \) санының теріс емес квадрат түбірі арифметикалық квадрат түбір деп аталады

және \(\displaystyle \sqrt{ a}{\small } \) деп белгіленеді.

Анықтамаға сәйкес, \(\displaystyle \sqrt{a} \)  –  бұл квадраты а тең болатын теріс емес санның белгісі.

Осы белгілеуден, егер түбір (нақты сандарда) бар болса, \(\displaystyle (\sqrt{a}\,)^2=a{\small }\) аламыз.

Осылайша, кез-келген теріс емес санның түбірі (нақты сандарда) бар екендігіне сүйене отырып, егер \(\displaystyle a\ge 0{\small }\) болса , онда           

\(\displaystyle (\sqrt{a}\,)^2=a{\small .}\)