Skip to main content

Теориясы: Бөлшектерді соңғы немесе периодты ондық бөлшек түрінде ұсыну

Тапсырма

\(\displaystyle \frac{1}{7}\)тең периодты бөлшекті табыңыз (жақшаға минималды периодты жазыңыз):

\(\displaystyle \frac{1}{7}=0,(\)\(\displaystyle )\)

Шешім

Бағандап \(\displaystyle 1\)-ді \(\displaystyle 7\) бөліп, бөлу процесінің ішіндегі бөліндіні  бірінші қайталануына дейін бөлу:

              1 қадам2 қадам3 қадам4 қадам5 қадам6 қадам7 қадам 
  \(\displaystyle -\)\(\displaystyle \color{red}{1}\)\(\displaystyle \color{red}{0}\)       \(\displaystyle 7\)         
10-нан 7 азайтамыз1 қадам \(\displaystyle 7\)       \(\displaystyle 0\)\(\displaystyle ,\)\(\displaystyle \color{blue}{1}\)\(\displaystyle \color{blue}{4}\)\(\displaystyle \color{blue}{2}\)\(\displaystyle \color{blue}{8}\)\(\displaystyle \color{blue}{5}\)\(\displaystyle \color{blue}{7}\)\(\displaystyle 1\)\(\displaystyle \dots\)
   \(\displaystyle -\)\(\displaystyle 3\)\(\displaystyle 0\)               
30-дан 28 азайтамыз2 қадам \(\displaystyle 2\)\(\displaystyle 8\)                
    \(\displaystyle -\)\(\displaystyle 2\)\(\displaystyle 0\)              

20-дан 14 азайтамыз

3 қадам  \(\displaystyle 1\)\(\displaystyle 4\)               
     \(\displaystyle -\)\(\displaystyle 6\)\(\displaystyle 0\)              
60-тан 56 азайтамыз4 қадам   \(\displaystyle 5\)\(\displaystyle 6\)              
      \(\displaystyle -\)\(\displaystyle 4\)\(\displaystyle 0\)             
40-тан 35 азайтамыз5 қадам    \(\displaystyle 3\)\(\displaystyle 5\)             
       \(\displaystyle -\)\(\displaystyle 5\)\(\displaystyle 0\)            

50-ден 49 азайтамыз

6 қадам     \(\displaystyle 4\)\(\displaystyle 9\)            
        \(\displaystyle -\)\(\displaystyle \color{red}{1}\)\(\displaystyle \color{red}{0}\)           
10-нан 7 азайтамыз7 қадам       \(\displaystyle 7\)           
          \(\displaystyle \dots\)           

 

Бірінші және жетінші қадамдарда біз бірдей бөлінді аламыз (\(\displaystyle 10\) саны), бірінші және алтыншы қадамдардан шыққан \(\displaystyle 142857\) сандарының реттілігі үздіксіз қайталанады.

Осылайша,

\(\displaystyle \frac{1}{7}=0,\color{blue}{142857}\color{red}{142857}\color{green}{142857}\ldots\)

сәйкесінше, периодтық бөлшектің минималды периодын жазуға болады:

\(\displaystyle \frac{1}{7}=0,(142857).\)

 

Жауап: \(\displaystyle \frac{1}{7}=0,(142857).\)