Skip to main content

Теориясы: Алмастыру тәсілі

Тапсырма

Ауыстыру әдісін қолдана отырып, сызықтық теңдеулер жүйесін шешіңіз:
 

\(\displaystyle \left\{\begin{aligned}2x-3y=&7,\\y=&1.\end{aligned}\right.\)


\(\displaystyle x=\), \(\displaystyle y=\).

Шешім

\(\displaystyle \left\{\begin{aligned}2x-3\color{green}{y}=&7{\small ,}\\\color{green}{y}=&\color{green}{1}{\small .}\end{aligned}\right.\)

\(\displaystyle \color{green}{y}=\color{green}{1}\) (жүйедегі екінші сызықтық теңдеу) белгілі болғандықтан, бірінші сызықтық теңдеуде \(\displaystyle \color{green}{y}\) орнына \(\displaystyle \color{green}{1} \) қоюға болады (алмастыру әдісі):

\(\displaystyle \left\{\begin{aligned}2x-3\cdot \color{green}{1}=&7{\small ,}\\\color{green}{y}=&\color{green}{1}{\small .}\end{aligned}\right.\)

Бірінші теңдеу - бір айнымалы \(\displaystyle x\, \) - тан шығатын сызықтық теңдеу болатын жүйені алдық:

\(\displaystyle 2x-3\cdot 1=7{\small .}\)

Оны \(\displaystyle x \,\)табу үшін шешеміз:

\(\displaystyle \begin{array}{c}2x-3\cdot 1=7{\small ,} \\2x=7+3{\small ,}\\2x=10{\small ,}\\x=5{\small .}\end{array}\)

Әрі қарай жүйеде

\(\displaystyle \left\{\begin{aligned}\color{blue}{2x-3\cdot 1=}&\color{blue}{7}{\small ,}\\y=&1\end{aligned}\right.\)

Бірінші \(\displaystyle \color{blue}{2x-3\cdot 1=7}\) сызықтық теңдеуін  \(\displaystyle \color{green}{x=5}\) алмастырамыз.

 

Осылайша, біз келесіні аламыз:

\(\displaystyle \left\{\begin{aligned}\color{green}{x=}&\color{green}{5}{\small ,}\\y=&1{\small .}\end{aligned}\right.\)


Жауабы: \(\displaystyle x=5{\small ,} \; y=1{\small .}\)