Skip to main content

Теориясы: Көбейткішті жақша сыртына шығару

Тапсырма

Ортақ  көбейткішті жақша сыртына шығарғаннан кейін шыққан өрнекті жазыңыз:
 

\(\displaystyle 25xz-5z-55zy=5z\,\big(\)\(\displaystyle \big)\)

Шешім

\(\displaystyle 25xz-5z-55zy\) өрнегі үшін \(\displaystyle 5z\) көбейткішті жақшадан шығару осы өрнектің әр мүшесін \(\displaystyle 5z\) бөлуді білдіреді. Сол себепті

\(\displaystyle 25xz-5z-55zy=\color{red}{5z}\left(\frac{25xz}{\color{red}{5z}}-\frac{5z}{\color{red}{5z}}-\frac{55zy}{\color{red}{5z}}\right).\)

Әрбір мүшесін \(\displaystyle \color{red}{5z}\) бөлу арқылы:

\(\displaystyle \frac{25xz}{\color{red}{5z}}=5x,\)

\(\displaystyle -\frac{5z}{\color{red}{5z}}=-1,\)

\(\displaystyle -\frac{55zy}{\color{red}{5z}}=-11y\)

және

\(\displaystyle \color{red}{5z}\left(\frac{25xz}{\color{red}{5z}}-\frac{5z}{\color{red}{5z}}-\frac{55zy}{\color{red}{5z}}\right)=\color{red}{5z}\,(5x-1-11y\,).\)

Осылайша,

\(\displaystyle 25xz-5z-55zy=5z\,(5x-1-11y\,).\)

Жауап: \(\displaystyle 5z\,(5x-1-11y\,).\)

Замечание / комментарий

Біз \(\displaystyle 5z,\)  бөлгендіктен, \(\displaystyle 5z=0\) жағдайын жеке  қарастыру керек. Бұл жағдайда

 

\(\displaystyle 25xz-5z-55zy=0\) и  \(\displaystyle 5z\,(5x-1-11y\,)=0\) сондықтан,

\(\displaystyle 25xz-5z-55zy=5z\,(5x-1-11y\,).\)