Skip to main content

Теориясы: Рационал сандар қосындысының мәнін есептеу

Тапсырма

Оң және теріс сандардың қосындысын табыңыз:

\(\displaystyle 3\frac{4}{5}+(-0,1)=\)
 

 

Шешім

Правило

\(\displaystyle a\) оң санына \(\displaystyle (-b)\) теріс санды қосу үшін \(\displaystyle a\) оң санынан \(\displaystyle b\) оң санын азайту керек:

\(\displaystyle a+(-b)=a-b\).

\(\displaystyle 3\frac{4}{5}+(-0,1)=\,?\)

 

Жоғарыда сипатталған ережеге сәйкес,

\(\displaystyle 3\frac{4}{5}+(-0,1)=3\frac{4}{5}-0,1\).

 

Аралас санды бұрыс бөлшек түрінде ұсынайық:

\(\displaystyle 3\frac{4}{5}=\frac{3\cdot5+4}{5}=\frac{19}{5}\).

Ондық бөлшекті жай бөлшек түрінде ұсынайық:

\(\displaystyle 0,1=\frac{1}{10}\).

Осылайша,

\(\displaystyle 3\frac{4}{5}-0,1=\frac{19}{5}-\frac{1}{10}\).

 

\(\displaystyle \frac{19}{5}\) және \(\displaystyle \frac{1}{10}\)бөлшектерін ортақ бөлгішке келтірейік.

\(\displaystyle 5 \cdot 2=10\)ортақ бөлгішін таңдайық.

Сонда:

\(\displaystyle \frac{19}{5}=\frac{19\cdot 2}{5\cdot 2}=\frac{38}{10}\).

Төмендегіні аламыз:

\(\displaystyle \frac{19}{5}-\frac{1}{10}=\frac{38}{10}-\frac{1}{10}=\frac{38-1}{10}=\frac{37}{10}\).

 

Жоғарыда жазылғанның барлығын ескере отырып, келесіні аламыз:

\(\displaystyle 3\frac{4}{5}+(-0,1)=3\frac{4}{5}-0,1=\frac{19}{5}-\frac{1}{10}=\frac{37}{10}\).

Жауабы: \(\displaystyle \frac{37}{10}\).