\(\displaystyle 98\)саны \(\displaystyle 7\)-ге бөліне ме ?
7-ге бөлінгіштік белгісі
Санның \(\displaystyle 7\)-ге бөлінетінін анықтау үшін келесі қажет:
1. Бастапқы санды соңғы сансыз алу.
2. Бірінші қадамда алынған санға \(\displaystyle 5\)-ке көбейтілген бастапқы санның соңғы санын қосу.
Сан \(\displaystyle 7\)-ге тек екінші қадамда алынған қосынды \(\displaystyle 7\)-ге бөлінген кезде ғана бөлінеді.
Екі таңбалы сандар үшін 7-ге бөлінгіштік белгісі
Екі таңбалы сан үшін \(\displaystyle 7\)-ге бөлінгіштік белгісін келесідей тұжырымдауға болады:
1. \(\displaystyle {\color{blue}X}{\color{red}Y}\rightarrow {\color{blue}X}\).
2. \(\displaystyle {\color{blue}X}+5\cdot{\color{red}Y}\).
\(\displaystyle {\color{blue}X}+5\cdot{\color{red}Y}\) саны \(\displaystyle 7\)-ге бөлінген кезде ғана \(\displaystyle {\color{blue}X}{\color{red}Y}\) саны \(\displaystyle 7\)-ге бөлінеді.
\(\displaystyle 98\)саны берілген. Жоғарыда сипатталған ережеге сәйкес есептеулер жүргізейік.
1. Бастапқы санның соңғы санын алып тастаймыз:
\(\displaystyle {\color{blue}9}{\color{red}8} \rightarrow {\color{blue}9}\).
2. Есептейміз:
\(\displaystyle {\color{blue}9}+5 \cdot {\color{red}8} = 49\).
\(\displaystyle 49\) саны \(\displaystyle 7\)-ге бөлінген кезде ғана \(\displaystyle 98\)саны \(\displaystyle 7\)-ге бөлінеді.
\(\displaystyle 49\)\(\displaystyle 7\)-ге бөлінгендіктен, \(\displaystyle 98\)-де \(\displaystyle 7\)-ге бөлінеді.
Жауабы: иә, \(\displaystyle 7\)-ге бөлінеді.