Skip to main content

Теориясы: Бөлшектерді бөлу

Тапсырма

Бөлшектердің бөліндісін табыңыз және алынған бөлшекті қысқартыңыз:

\(\displaystyle \frac{x^2-2x+1}{y^2+4y+4}: \frac{(x-1)^6}{(y+2)^3}=\)
\frac{y+2}{(x-1)^4}
Шешім

Ережені пайдаланайық.

Правило

Алгебралық бөлшектерді бөлу

Бір бөлшекті екінші бөлшекке бөлу үшін бірінші бөлшекті екінші бөлшектің кері бөлшегіне көбейту керек.

Яғни, \(\displaystyle \frac{a}{b}\) және \(\displaystyle \frac{c}{d}\) бөлшектері үшін бұл ақиқат:

\(\displaystyle \frac{a}{b}:\color{red}{\frac{c}{d}}=\frac{a}{b}\cdot\color{red}{\frac{d}{c}}\small.\)

Келесі жазуды аламыз:

\(\displaystyle \frac{x^2-2x+1}{y^2+4y+4}: \color{red}{\frac{(x-1)^6}{(y+2)^3}}=\frac{x^2-2x+1}{y^2+4y+4}\cdot \color{red}{\frac{(y+2)^3}{(x-1)^6}}=\frac{(x^2-2x+1)(y+2)^3}{(y^2+4y+4)(x-1)^6}{ \small .}\)


Бөлшекті қысқарту үшін \(\displaystyle x^2-2x+1\) және \(\displaystyle y^2+4y+4\) өрнегін көбейткіштерге жіктейміз:

\(\displaystyle \color{green}{x^2-2x+1=(x-1)^2}\) және \(\displaystyle \color{blue}{y^2+4y+4=(y+4)^2}\small.\)

Орнына қою арқылы келесі жазуды аламыз:

\(\displaystyle \frac{\color{green}{(x^2-2x+1)}(y+2)^3}{\color{blue}{(y^2+4y+4)}(x-1)^6}=\frac{\color{green}{(x-1)^2}(y+2)^3}{\color{blue}{(y+2)^2}(x-1)^6}{ \small .}\)

Қысқарту арқылы келесі жазуды аламыз:

\(\displaystyle \frac{{(x-1)^2}(y+2)^3}{{(y+2)^2}(x-1)^6}=\frac{y+2}{ (x-1)^4}{\small .}\)

Жауабы: \(\displaystyle \frac{y+2}{ (x-1)^4}{\small .}\)