Skip to main content

Теориясы: 04 Көбейтінді және бөліндінің логарифмі

Тапсырма

Өрнектің мәнін табыңыз:

\(\displaystyle \log_5 75-\frac{1}{2} \log_5 9= \)

Шешім

Бұл өрнекайырма, логарифмдердің негіздері бірдей.

Алайда, екінші логарифмнің алдында көбейткіш бар-бұл логарифмдер айырмасының қасиетін бірден қолдануға мүмкіндік бермейді.

Бұл көбейткішті дәреже логарифмінің қасиетін қолдана отырып, логарифмнің астына кіргізейік:

Правило

\(\displaystyle \log_a b^{\color{red}k}=\color{red}k \log_a b\)

немесе

\(\displaystyle \color{red}k \log_a b=\log_a b^{\color{red}k}\)

\(\displaystyle (b>0, a>0,a \, \cancel= \,1 )\)

Төмендегіні аламыз:

\(\displaystyle \color{red}{\frac{1}{2}} \log_5 9=\log_5 9^{\color{red}{\frac{1}{2}}} {\small.}\)

Алынған логарифмді ықшамдайық:

\(\displaystyle 9^{\frac{1}{2}}=\sqrt 9 =3{\small,}\)

\(\displaystyle \log_5 9^{\frac{1}{2}}=\log_5 3{\small.}\)

Сонда

\(\displaystyle \log_5 75-\frac{1}{2} \log_5 9=\log_5 75- \log_5 3 {\small.} \)


Логарифмдер айырмасының қасиетін қолданамыз:

Правило

\(\displaystyle \log_{\color{red}{a}} \color{blue}b-\log_{\color{red}{a}} \color{blue}c=\log_\color{red}a \frac{\color{blue}b} {\color{blue}c} \)

\(\displaystyle (b>0, c>0,a>0,a \, \cancel= \,1 )\)

Демек,

\(\displaystyle \log_5 75- \log_5 3=\log_5 \frac{75}{3}{\small.}\)


Алынған логарифмнің мәнін табайық:

\(\displaystyle \log_5 \frac{75}{3}=\log_5 25=2{\small .}\) 


Осылайша, келесі теңдік тізбегі дұрыс:

\(\displaystyle \log_5 75-\frac{1}{2} \log_5 9=\log_5 75- \log_5 3=\log_5 \frac{75}{3}=\log_5 25=2 {\small .}\) 


Жауабы: \(\displaystyle 2 {\small.} \)