Skip to main content

Теориясы: Сызықтық теңдеулер жүйесін қосу тәсілімен шешу

Тапсырма

Сызықтық теңдеулер жүйесі берілген:

\(\displaystyle \begin{array}{rl}\left\{\vphantom{\begin{aligned}1\\{\small \frac{2}{3}}\end{aligned}}\right.&\kern{-1.5em}\begin{aligned}{\small \frac{2}{3}}x+{\small \frac{5}{3}}y=&{\small -\frac{1}{3}},\\{\small \frac{6}{7}}x-{\small \frac{2}{7}}y=&2{\small .}\end{aligned}\end{array}\)


Бірінші теңдеуді \(\displaystyle 3\)-ке, екіншісін \(\displaystyle 7\)-ге көбейтіңіз: 

\(\displaystyle \left\{ \vphantom{\begin{aligned} 1\\[5px] 1 \end{aligned}} \right. \)
2x+5y
\(\displaystyle =\),
6x-2y
\(\displaystyle =\).

 

Шешім

Берілген жүйеде бірінші теңдеудің екі бөлігін де \(\displaystyle 3 \) – ке, ал екінші теңдеуді \(\displaystyle 7 \)-ге көбейтеміз:

\(\displaystyle \begin{array}{rl}\left\{\vphantom{\begin{aligned}1\\{\small \frac{2}{3}}\end{aligned}}\right.&\kern{-1.5em}\begin{aligned}\left({\small \frac{2}{3}}x+{\small \frac{5}{3}}y\right)\cdot \color{blue}{ 3}=&{\small -\frac{1}{3}}\cdot \color{blue}{ 3},\\\left({\small \frac{6}{7}}x-{\small \frac{2}{7}}y\right)\cdot \color{green}{ 7}=&2\cdot \color{green}{ 7}{\small .}\end{aligned}\end{array}\)

Екі теңдеуде жақшаларды ашамыз:

\(\displaystyle \begin{array}{rl}\left\{\vphantom{\begin{aligned}1\\{\small \frac{2}{3}}\end{aligned}}\right.&\kern{-1.5em}\begin{aligned}{\small \frac{2}{3}}x\cdot \color{blue}{ 3}+{\small \frac{5}{3}}y\cdot \color{blue}{ 3}=&{\small -\frac{1}{3}}\cdot \color{blue}{ 3},\\{\small \frac{6}{7}}x\cdot \color{green}{ 7}-{\small \frac{2}{7}}y\cdot \color{green}{ 7}=&2\cdot \color{green}{ 7}{\small .}\end{aligned}\end{array}\)

Көбейту арқылы келесі жүйені аламыз:

\(\displaystyle \begin{array}{rl}\left\{\vphantom{\begin{aligned}1\\{\small \frac{2}{3}}\end{aligned}}\right.&\kern{-1.5em}\begin{aligned}2x+5y=&-1,\\6x-2y=&14{\small .}\end{aligned}\end{array}\)

Осылайша, бірінші теңдеуді \(\displaystyle 3 \)-ке және екінші теңдеуді \(\displaystyle 7 \)-ге көбейткеннен кейін, берілген жағдайда жүйе келесідей болады:

\(\displaystyle \begin{array}{rl}\left\{\vphantom{\begin{aligned}1\\{\small \frac{2}{3}}\end{aligned}}\right.&\kern{-1.5em}\begin{aligned}\bf 2x+5y=&\bf -1,\\\bf 6x-2y=&\bf 14{\small .}\end{aligned}\end{array}\)