Skip to main content

Теориясы: Бөлшектерге аралас амалдар қолдану

Тапсырма

Өрнектің мәнін табыңыз (жауабын бөлшек түрінде жазыңыз):

 

\(\displaystyle \frac{13}{27}\cdot 0,34+2\frac{2}{3}\,=\)
 

 

Шешім

Өрнектегі амалдар ретін қояйық:

 1 2 
\(\displaystyle \frac{13}{27}\)\(\displaystyle \cdot\)\(\displaystyle 0,34\)+\(\displaystyle 2\frac{2}{3}\)

 

Бірінші амал: \(\displaystyle \frac{13}{27}\cdot 0,34\).

Ондық бөлшекті жай бөлшек түрінде ұсынайық:

 

\(\displaystyle 0,34=\frac{34}{100}\).

 

\(\displaystyle ЕҮОБ(34,100)=2\) ескере отырып, алынған бөлшекті қысқартайық:

 

\(\displaystyle \frac{34}{100}=\frac{34:2}{100:2}=\frac{17}{50}\).

 

Алынған бөлшектерді көбейтейік:

 

\(\displaystyle \frac{13}{27}\cdot 0,34=\frac{13}{27}\cdot \frac{17}{50}=\frac{13\cdot 17}{27\cdot 50}=\frac{221}{1350}\).

 

\(\displaystyle ЕҮОБ(221,1350)=1\), демек, алынған бөлшек қысқартылмайды.

 

Екінші амал: \(\displaystyle \frac{221}{1350}+2\frac{2}{3}\).

 

\(\displaystyle \frac{221}{1350}+2\frac{2}{3}=\frac{221}{1350}+\frac{2\cdot3+ 2}{3}=\frac{221}{1350}+\frac{8}{3}\).

 

Бөлшектердің ең кіші ортақ бөлгішін табайық:

 

\(\displaystyle ЕКОЕ(1350,3)=1350\).

 

\(\displaystyle 1350={\bf450}\cdot 3\) ескере отырып,

екі бөлшектің қосындысын табайық:

 

\(\displaystyle \frac{221}{1350}+\frac{8}{3}=\frac{221}{1350}+\frac{8\cdot 450}{3\cdot 450}=\frac{221}{1350}+\frac{3600}{1350}=\frac{221+3600}{1350}=\frac{3821}{1350}\).

 

Жауабы: \(\displaystyle \frac{3821}{1350}\).